'Solifugae' cinsi örümcek

Son günlerde doğanın dengesi bozulduğundan av-avcı ilişkisinin yeniden sağlanması için çalışmalar yapılamlı, keneden sonra bu defa da Karabüyüler etrafı sarmaya başladı. Halk dilinde et yiyen örümcek olarak bilinen Solifugae takımından olan örümcekler çoğalmaya başladı.

*sourtimes
*museums
*wikipedia
*solpugid
*arachnology
*wordpress

Aşırı sıcaklar Anadolu’yu etyiyen örümcek’in yazlığı yaptı

Ankara Haymana’ya bağlı Çalış Beldesi sakin bir 28 Temmuz günü geçirdi. Ama hava karardıkça, sükunet yerini kımıl kımıl bir hareketliliğe bıraktı. Bacak uzunluğu 8 santime varan binlerce örümcek beldeyi kuşatmıştı. Yüzlercesini öldürdüler ama sonu gelmiyordu. Yetkililerden yardım istediler.

Aynı gün Sivas: Suşehri mevkiinde Mustafa Yıldız’ın kullandığı otomobilin camına akrep benzeri tüylü bir hayvan atladı.

İki gece sonra 60 yaşındaki Remzi Yılmaz eşiyle balkonda otururken can havliyle yerinden sıçradı. Sanki bacağından et koparılıyordu. Yaşlı çift masanın altına baktıklarında rengi kahveye çalan tüylü bir örümcekle karşılaştılar. O yaşlarına kadar Manisa’da böyle bir canlı görmemişlerdi.

Bir sonraki gün benzer bir haber Niğde Ulukışla polis lojmanlarından geldi. Akşamında, İzmir Balçova’dan sıhhi tesisatçı Atilla Çoban yatmaya hazırlanırken çarşafının üstündeki örümceği son anda fark etti. Aynı dakikalarda Tokat’tan Veysel Deliç, evinde yakaladığı ikinci örümceği tarım il müdürlüğü yetkililerine teslim ediyordu.

İSTANBUL’A YÜRÜYORLAR

Şikayet hep aynı: Başta çoçuklar olmak üzere insanlara da saldıran, ısındığında etinizi koparmış gibi acı veren bir örümcek. Boyu 10-15 santim kadar, sarı-kahve renginde ve tüylüler. Geceleri ortaya çıkıyor, çok hızlı hareket ediyor ve 1 metreye kadar zıplayabiliyorlar. Kertenkele, fare, sincap ve tavşan sevdikleri kadar insan etini de lezzetli buluyorlar. Üstelik Ata Demirer’in Araknofobia klibindeki gibi kimseden korktukları, Kadir İnanır’ı bile saydıkları yok.

Bir hafta içinde ülkenin farklı bölgelerinden gelen haberler üzerine söylentiler yayılmaya, her kafadan ayrı bir ses çıkmaya başladı. Kimine göre kuş gribi sırasında canlı canlı yakılan tavukların ahı tuttu. O yüzden itlaf bölgelerinde ortaya çıkıyorlar. Biraz daha senarist olanlar kene, örümcek derken ülkemizin biyolojik bir saldırı altında olduğunu iddia ediyor. Akla en yatkın görüşe göre ise, doğa ana çevreye daha saygılı olmamız için yeni bir uyarı yapıyor.

Havaların aşırı ısınması Anadolu’yu bu sevimsiz şeylerin yazlığı haline getirdi. Uzmanlara göre ısınma devam ettiği sürece istila devam edecek hatta İstanbul bile tehdit altında. Böceklerin İstanbul’a varması trilyonlara varan ilaçlama masrafı ve sonucunda büyük bir çevre kirliliği anlamına geliyor.

Uzmanlara göre de bu hayvanlar örümceklerin akrabası ama örümcek değil. Latince isimleri "güneşten kaçan" anlamına gelen solifugae. Türkçesi büğü. Halk arasında Karabüyü diye bilinmeleri de bu yüzden. Dünyada 800 kadar çeşidi var. Türkiye’yi mesken tutanlar ise Ortadoğu ve Ortaasya kökenliler. Havalar ısındıkça metabolizmaları hızlanıyor, daha çabuk büyüyüp, daha çok yavru yapıp, daha aç ve saldırgan oluyorlar. Doğal düşmanı başta tavuk olmak üzere diğer kümes hayvanları. Haymana gibi, kuş gribi itlaflarının yapıldığı yerlerde aşırı çoğalmaları buna bağlanıyor. Uzmanlar, tavuklar geri gelir ve havalar da soğursa davetsiz misafirlerin geri çekileceğini tahmin ediyor.

SİNEKSAVAR İŞE YARAR MI?

Bana mısın demez, sineksavarı kokteyl niyetine kafaya dikebilirler. Onların hakkından ancak tarım ilaçlarıyla gelebilirsiniz. Kapalı ortamlar için eczanelerden "böceğe karşı halk sağlığı ilacı" istemeniz gerekiyor. Piyasada 6-7 çeşidi var.

SOKUNCA NE YAPMALI?

Büğüler zehirli değil. Ama günlük mönüleri o kadar pis ki, ağızları burunları mikrop-virüs içinde. Soktukları zaman ciddi enfeksiyonlara neden oluyorlar. Bu yüzden yara bol su ve sabunla yıkanmalı, dezenfekte edilmeli ve en yakın sağlık kuruluşuna gidilmeli.

NASIL YAKALANACAK?

Hava yeterince sıcaksa hızlarına erişmek çok zor. En kolay yol, altı kesilmiş büyük bir pet şişeyi üzerine kapatmak. Sonra altına bir karton ya da kağıt sürüp ters çevirin. Böceği üniversitelerin biyoloji bölümlerine ya da tarım il müdürlüklerine teslim edebilirsiniz.

Savaş ÖZBEY

Hürriyet